بررسی و مطالعه آماری تداخلات کورتیکواستروئیدها با داروهای ذی ل : دیورتیک ها، سالیسیلات ها، باربیتوراتها، هیدانتوئین ها

چکیده : دخالت یک دارو درتاثیر بخش داروی دیگری که درهمان نسخه تجویز شده است ، تدا داروئی نام دارد . این حالت میتواند باعث افزایش یاکاهش اثرداروی دوم گردد سبب بروز اثرجدیدی شودکه درهرحال میتواند خطری درتجویز همزمان چنددارو بشمار آید،بهمین دلیل نکات زیررابایستی درمواردی که احتمال تداخل وجود دارد مدنظر قرار داد :-1 پیش بینی محل تداخل احتمالی و طرز جلوگیری از تداخل .-2 اندازه گیری غلظت پلاسمائی درمورد داروهائی که محدوده درمانی باریکی دارند نظیر تئوفیلین، دیگوکسین، کینیدین، لیتیوم، فنی توئین، متوترکسات ، آمینو گلیکوزیدها و لیدوکائین .-3 کسب اطلاعات درباره تداخل داروهائی که احتمال مصرف همزمان آنهابیشتراست . -4 اطلاع از نحوه اثرات فارماکولژیک هردارو و تظاهرات سمی آن برای تشخیص تدا درصورت بروز .-5 تجویز داروهای کمتر بطور همزمان تاحدامکان .-6 اطلاع ازمیزان تفاوتهای فردی درمورد سینتیک هردارو و تداخل هائی که ازاین طریق احتمال دارند . بخشی ازتداخلات داروئی میتواند اختلال عمده ای در روند درمان از خودبجای گذارد، بهمین جهت تداخلات داروئی راازجهت اهمیت بالینی طبقه بندی می کنند، تداخلات در یک ، تداخلاتی هستند که جان بیماررا به مخاطره می اندازند. تداخلات کورتیکو استروئیدهاکه درگفتار حاضر مورد بررسی قرارگرفته، هیچکدام چنین خطری رابرای بیمارندارند (مگر درموارد استثنائی مسمومیت) وازدرجه دوم اهمیت بشمار می آیند. همچنین برای بروز و پیدایش این تداخلات به چند روز تاچند هفته وقت احتیاج است کورتیکواستروئیدهاداروهای صناعی و نیمه صناعی هستندکه عملی مشابه هورمونهای بخش قشری غده فوق کلیوی دارند و به عنوان درمان جانشینی درافرادی که به کم کاری این غده مبتلا هستند یامورد عمل جراحی این غده قرارگرفته اند، مصرف می شوند. همچنین بعلت خواص ضدالتهابی دربیماریهای روماتیسمی وبعلت خواص تضعیف ایمنی درپیوند اعضاء ونیزبعنوان یک داروی ضد سرطان درترکیب های داروئی کاربرد وسیعی دارند . تداخل کورتیکو استروئیدها باسالیسیلات ها باعث کاهش سطح سرمی سالیسیلات می گرد که افزایش دوزسالیسیلات راایجاب می کند. حال چنانچه بدون آنکه در دوز سالیسیلا تغییری داده شود، مصرف کورتیکواستروئید قطع گردد، سطح سرمی سالیسیلات بالا رفته و میتواند به مسمومیت بیانجامد. باربیتورات ها و هیدانتوئین ها که القاء کننده های قوی آنزیمهای کبدی هستند، میتوانند متابولیسم کورتیکواستروئیدهارا زیادکرده موجب کاهش اثردرمانی آنهاشوند . استروژن ها بالعکس متابولیسم کورتیکواستروئیدهاراکاهش می دهند واحتمال بروز هم اثرات فارماکولوژیک وهم اثرات سمی آنها را بالا می برند وبالاخره مدرهای کاهنده پتاسیم (نظیر هیدروکلروتیازید) بادفع پتاسیم از ادرار، اثرکورتیکواستروئیدها رادرایجاد هیپوکالمی تشدیدمی کنند . میزان وجود این تداخلات ونیزتداخل کورتیکواستروئیدها باسایرداروها در 11 داروخانه درنقاط مختلف شهرتهران درطی 4 ماه مورد بررسی قرارگرفت . طبق این مطالعه ازهر162 نسخه، یکی حاوی تداخل کورتیکواستروئید بوده است (حدود 0/6 درصد) وتعداد نسخه های حاوی تداخلات پنج گانه ای که موضوع این پایان نامه است ، یک عدد هر 593 نسخه می باشد(حدود 0/2 درصد .) ازمیان این پنج دسته دارو،سالیسیلات هابیشترین درصد تداخل باکورتیکواستروئیدها راداشته اند. استروژن هاو مدرهای کاهنده پتاسیم دارای حدمتوسط و باربیتورات هاو هیدانتوئین ها حاوی حداقل تداخل باکورتیکواستروئیدها بوده اند .